วรรณคดี
เรื่องพระลอหรือ พระเพื่อนพระแพง
เป็นที่มาของคำว่า..
รั ก ที่ ต้ อ ง ม น ต์ ต ร า
- กล่าวถึงความรักที่กลายเป็นความหลงใหลของหนุ่มสาวสองเมืองที่อดีตมีความแค้นเคืองต่อกันมาก่อน ด้วยความรักที่ไม่ถูกทำนองคลองธรรมจนทำให้เกิดโศกนาฏกรรมความรักขึ้น
- แต่ถึงจะเป็นที่วิพากษ์วิจารณ์ในด้านเนื้อหาที่ไม่เหมาะสม แต่ก็ยังได้รับการยกย่องว่าเป็นลิลิตที่บรรยายความได้ลึกซึ้งกินใจ ถึงบทรัก เศร้าโศกและธรรมชาติ
- มีหลายบทที่นำมาท่องกันจนจำขึ้นใจ นางเอกวรรณคดีเรื่องนี้ มีสองพี่น้องคือพระเพื่อนพระแพง เป็นนางเอกที่มีรูปโฉมสคราญ และเป็นถึงลูกเจ้าผู้ครองนคร
- แต่เรื่องความรักไม่เข้าใครออกใครไม่ว่าชนชั้นระดับใด เมื่อรักจนหลงแล้ว ก็ลืมความผิดชอบชั่วดี ผิดถูกได้ทั้งสิ้น
- พระลอ เป็นกษัตริย์รูปงาม ผู้ครองนครแมนสรวงสืบเนื่องต่อจากท้าวแมนสรวงพระราชบิดา เป็นกษัตริย์หนุ่มรูปงามที่มีกิตติศัพท์เลื่องลือไปทั่วทิศ
- เสียงลือเสียงเล่าอ้าง อันใด พี่เอย
- เสียงย่อมยอ ยศใคร ทั่วหล้า
- สองเขือพี่หลับใหล ลืมตื่น ฤๅพี่
- สองพี่คิดเองอ้า อย่าได้ถามเผือ
- ข่าวความงามของพระลอได้ร่ำระลือไปถึงนครสรอง อันเป็นเมืองที่ท้าวพิชัยวิษณุกรครองอยู่ และมีราชธิดาที่มีโฉมสะคราญอยู่สองพระนาง คือ พระเพื่อน กับ พระแพง
- ความงามของพระลอที่ล่ำลือกันนั้น ได้ยินไปถึงหูพระเพื่อนพระแพง ทำให้เกิด ความสนใจ ใคร่จะได้ยลโฉมของพระลอจนเห็นเป็นที่ผิดสังเกตของพี่เลี้ยง คือ นางรื่น กับ นางโรย
- เพื่อให้เจ้านายทั้งสองของตน คลายความว้าวุ่นลง สองพี่เลี้ยงจึงรับอาสาจะติดตาม เจ้านายไปพบพระลอให้จงได้
- นางรื่นและนางโรยจึงได้ส่งคนจากเมืองสรองเข้าไปขับซอใน นครแมนสรวงซึ่งเป็นเมืองของพระลอ และได้พรรณนาถึงความงามของพระเพื่อน พระแพงเจ้านายของตน ขณะเดียวกันก็ได้ไปหาปู่เจ้าสมิงพราย เพื่อช่วยให้ทำเสน่ห์ให้พระลอหลงไหล
- อำนาจเสน่ห์ของปู่เจ้าสมิงพรายขลังนัก ดังนั้น เมื่อต้องมนต์เสน่ห์ก็ทำให้พระลอยากจะได้ ยลโฉมพระเพื่อน พระแพง เกิดความคลั่งไคล้ไม่เป็นอันเสวยพระกระยาหารใด ๆ ทั้งสิ้น
- เมื่อพฤติการณ์ของพระลอเปลี่ยนไปดังนี้ จึงทำให้พระราชชนนีสงสัยว่าจะมีผีเข้าสิงสู่ ครั้นหา หมอผีมาทำพิธีขับไล่ก็ไม่เป็นผล
- ด้วยความหลงใหลใคร่จะได้ยลโฉมพระเพื่อน พระแพงผู้เลอโฉม พระลอจึงออก อุบายทูลลาพระราชชนนีออกประพาสป่าโดยอ้างว่าเพื่อจะเป็นการผ่อนคลายความโศกาอาดูรลงได้บ้าง ด้วยความห่วงพระลอ พระโอรส พระชนนีจึงได้ทรงเตือนสติพระลอว่า..
- ร้อยชู้ฤๅเท่าเนื้อ เมียตน
- เมียแล่พันฤๅดล แม่ได้
- ทรงครรภ์คลอดเปนคน ฤๅง่าย เลยนา
- เลี้ยงยากนักท้าวไท้ ธิราชผู้มีคุณ ฯ
- แต่ทว่าจุดหมายที่แท้จริงของพระลอนั้น ก็เพื่อจะหาโอกาสไปพบกับพระเพื่อน พระแพง ต่างหาก จากนั้นพระลอก็ได้ออกเดินทางมุ่งไปสู่เมืองสรอง พร้อมด้วยบ่าวสนิท 2 คน คือ นายแก้ว กับ นายขวัญ พร้อมด้วยไพร่พลอีกจำนวนหนึ่งบุกป่าฝ่าดงขึ้นเขาลงห้วยจนกระทั่ง ลุถึงแม่น้ำสายหนึ่ง มีชื่อว่า แม่น้ำกาหลง
- ที่แม่น้ำกาหลงนี้ พระลอได้ตั้งสัตย์อธิษฐานเสี่ยงน้ำเพื่อตรวจดูดวงชะตาของพระองค์ พอสิ้นคำอธิษฐานในบันดล สายน้ำในแม่น้ำกาหลง ก็พลันเกิดเป็นสีแดงประหนึ่งสีเลือด ไหลวนเวียนผิดปกติ อันแสดงให้ประจักษ์ว่าในภาย
- ภาคหน้าจะเกิดเหตุร้ายแก่พระองค์ อย่างแน่แท้ กระนั้น ก็ตามก็หาทำให้พระลอเกิดหวาดหวั่นย่อท้อพระทัยแต่อย่างใดไม่ กล่าวถึงฝ่ายพระเพื่อน พระแพง สองนางผู้เลอโฉม เฝ้าแต่รอคอยข่าวการเดินทาง มาสู่เมืองสรองของพระลอ
- ด้วยความกระวนกระวายใจ เกรงว่ามนต์เสน่ห์ของปู่เจ้าสมิงพราย จะคลายความขลังลง จึงได้ให้ปู่เจ้าสมิงพรายเนรมิตรไก่งามขึ้นตัวหนึ่ง ที่มีเสียงขันไพเราะจับใจ ไปหลอกล่อพระลอให้เกิดความหลงใหลในไก่งามตัวนั้น
- เพื่อพระลอจะได้ติดตามไก่เนรมิตมา ยังเมืองสรอง เหตุการณ์ก็เป็นไปดังใจหมาย พระลอก็ได้ติดตามไก่เนรมิตไปจนถึงอุทยานของ พระเพื่อน พระแพง ณ ที่นั้นเอง พระองค์ก็ได้พบกับพระเพื่อน พระแพงซึ่งกำลังทรงสำราญ อยู่ในอุทยาน
- ทางฝ่ายบ่าวของพระลอ 2 คน คือ นายแก้ว กับ นายขวัญ ก็ได้พบกับนางรื่นกับ นางโรย และในที่สุดทั้งหมดก็มีความสนิทสนมเสน่หาผูกสมัครรักใคร่กัน
- ทางด้านพระเจ้าย่า ซึ่งเป็นพระราชชนนีของท้าวพิชัยฯ และเป็นย่าของพระเพื่อน พระแพง เมื่อทราบเรื่องราวก็ทรงแค้นเคืองยิ่งนัก
- ด้วยความอาฆาตในเรื่องราว เป็นมาแต่ หนหลัง เพราะขณะที่สองนคร คือ นครแมนสรวงกับนครสรองเกิดทำสงครามกันเช่นนั้น พระราชบิดาของพระลอ คือ ท้าวแมนสรวงได้ฆ่าพระราชสวามีของพระเจ้าย่า
- ด้วยความอาฆาตแค้น พระเจ้าย่าจึงได้แอบอ้างคำสั่งท้าวพระพิชัยวิษณุกร พระราชบิดาของพระเพื่อนพระแพงดังกล่าว จึงสั่งให้ทหารลอบบุกเข้าไปในเขตพระราชฐาน เพื่อพิฆาตพระลอ
- นายแก้ว นายขวัญ และนางรื่น นางโรย ได้รู้เรื่องเสียก่อน จึงออกต้านทานช่วยเหลือ เจ้านาย จนกระทั่งถึงแก่ความตาย
- ฝ่ายพระลอและพระเพื่อนพระแพงก็ได้ออกทำการต่อสู้ ขณะที่พระลอกำลังทำการสู้รบนั้น ทหารก็ระดมยิงด้วยธนูราวกับห่าฝน และด้วยความจงรักภักดีต่อพระลอ
- พระเพื่อนพระแพงเกรงว่าคนรักของตนจะมาเสียชีวิตด้วยลูกธนู นางจึงถลาเอาตัวเอง ออกรับลูกธนู ทั้งสามพระองค์จึงต้องถูกยิงด้วยลูกธนูสิ้นพระชนม์อยู่ตรงนั้นเอง นี่แหละเรื่องราวโศกนาฏกรรมความรักซึ่งมิใช่เกิดขึ้นในวรรณคดีเท่านั้น
- ความรักของหนุ่มสาวเหมือนโคถึก ที่ถูกขังเอาไว้ ยิ่งมีอุปสรรคก็ยิ่งท้าทายไม่กลัวไม่เกรงแม้อันตราย จะเกิดแก่ตนยังจะกระโจนโลดแล่นเข้าหา เป็นอุทาหรณ์สำหรับหนุ่มสาว
- ที่กำลังรักและหลงควรยับยั้งชั่งใจเอาไว้บ้าง คงไม่ต้องเกิดเรื่องราวรักเศร้าร้าวฉานดังเรื่องของพระลอและพระเพื่อน พระแพงดังกล่าว...
- ค ว า ม รั ก เ ป็ น สิ่ ง ดี ง า ม..
- แ ต่ ค ว า ม ห ล ง ต ร ง ข้ า ม…
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น